فناوری نانو طراحی، ساخت و بکارگیری نانوساختارها و نانومواد و درک اساسی ارتباط میان خواص یا پدیدههای فیزیکی و ابعاد ماده است. این فناوری کاربردهای گستردهای در دستگاههای الکترونیکی و نوری در مقیاس نانو تا سیستمهای نانوبیولوژیکی و نانوپزشکی و حتی مواد جدید دارد. جنبه مهم فناوری نانو، سنتز نانومواد و ساختارهاست. مطالعات بر روی خواص فیزیکی جدید و کاربرد نانومواد و نانوساختارها تنها زمانی امکانپذیر است که مواد نانوساختار با اندازه مورفولوژی ریزساختار، ساختار کریستالی و ترکیب شیمیایی مورد نظر ساخته شده باشند. کار در حوزه ساخت نانومواد و نانوساختارها از زمانهای خیلی دور، پیش از اینکه فناوری نانو بهعنوان یک حوزه علمی جدید معرفی شود، آغاز شده است.
هدف کتاب «نانوساختارها و نانومواد: سنتز، خواص و کاربردها» که توسط کوجونگ کائو (Guozhong Cao) تالیف شده است، خلاصه نمودن اصول و روشهای سنتز نانومواد و نانوساختارها بهگونهای است که خوانندگان تصویر جامع و منسجمی در این زمینهها کسب نمایند. این کتاب میتواند بهعنوان مقدمهای برای افراد تازه کار در حوزه فناوری نانو و همچنین برای متخصصانی که در جستجوی دیگر زمینههای فناوری نانو هستند، مورد استفاده قرار بگیرد. این کتاب بهعنوان یک کتاب درسی برای دانشجویان سال آخر کارشناسی، دانشجویان تحصیلات تکمیلی و دورههای تخصصی کوتاه مدت به رشته تحریر درآمده است. این کتاب یکی از معروفترین کتب تالیفی در حوزه فناوری نانو و حاصل تجربیات علمی استاد دانشکده مهندسی و علم مواد دانشگاه واشنگتن است.
از مهمترین مزایای این کتاب میتوان به نظم و تقسیمبندی مناسب فصول کتاب، پیوستگی مطالب، تشریح اصول و مبانی هریک از فرآیندها و روشهای مختلف سنتز نانومواد پیش از ارائه مثالهای مختلف و نگارش کتاب به بیانی شیوا اشاره کرد.
دو فصل نخست کتاب «نانوساختارها و نانومواد: سنتز، خواص و کاربردها» شامل مقدمهای بر فناوری نانو و اصول شیمی فیزیک سطوح جامد بهعنوان مهمترین مسئله در خواص مواد است. فصول سوم تا پنجم کتاب روشهای سنتز و تهیه نانومواد به صورت جامع و کامل ارائه شده که براساس تقسیمبندی نانومواد با توجه به مورفولوژی آنهاست. در فصلهای ششم و هفتم به ترتیب روشهای تهیه نانومواد خاص و روشهای فیزیکی سنتز نانومواد بیان شدهاست. در فصل هشتم نیز روشهای مشخصهیابی نانومواد و نانوساختارها شامل تفرق پرتوی ایکس و انواع روشهای میکروسکوپی الکترونی و سپس برخی از روشهای شیمیایی مشخصهیابی مورد بحث قرار میگیرند و در فصل پایانی کتاب نیز، نویسنده به بیان چند مثال ساده از نحوه بکارگیری نانومواد و نانوساختارها در ساخت ابزار و کاربردهای آنها میپردازد.
عناوین فصلهای این کتاب به شرح زیر است:
فصل اول: مقدمه
فصل دوم: شیمی فیزیک سطوح جامد
فصل سوم: نانوساختارهای صفربعدی: نانوذرات
فصل چهارم: نانوساختارهای تک بعدی: نانوسیمها و نانومیلهها
فصل پنجم: نانوساختارهای دوبعدی: لایههای نازک
فصل ششم: نانومواد خاص
فصل هفتم: نانوساختارهای تهیه شده با روشهای فیزیکی
فصل هشتم: مشخصهیابی و خواص نانومواد
فصل نهم: کاربردهای نانومواد
کتاب «نانوساختارها و نانومواد: سنتز، خواص و کاربردها» توسط محمدرضا محمدی و نوید اصلانی ترجمه شده است و موسسه انتشارات علمی دانشگاه صنعتی شریف آن را منتشر کرده است. این کتاب را از فروشگاه اینترنتی واوک میتوانید اینترنتی خریداری کنید. همچنین سایر کتابهای تخصصی حوزه فناوری نانو را نیز میتوانید در این فروشگاه مشاهده کنید.